دادخواست و نمونه دادخواست

دادخواست چیست؟

ولین کاری که باید برای شروع یک دعوای حقوقی بکنید، نوشتن دادخواست است. دادخواست شناسنامه دعوای شماست و بسیاری از تصمیم‌های دادگاه به نکاتی وابسته است که در متن دادخواست ذکر کرده‌اید. بنابراین وسواس در نوشتن دادخواست حتی اگر منجر به این شود که مدتی از وقت‌‌تان را بگیرد، می‌‌تواند مفید باشد. در گفت‌وگو با کارشناسان آنچه باید در نوشتن یک دادخواست کامل مورد توجه قرار دهید بررسی شده است.

یک کارشناس حقوقی در توضیح دادخواست و نقش آن در دادرسی‌ها می‌گوید: هنگامی که شخصی می‌خواهد علیه فرد دیگری اقامه دعوا کند به عنوان خواهان شناخته می‌شود و باید درخواست خود را به عنوان خواهان در برگ چاپی مخصوصی قید کند که به آن دادخواست می‌گویند؛ به عبارت دیگر دادخواست بیان ادعا نزد مراجع قضایی در اوراق مخصوص است.

لاله عرب‌زاده به استفاده از دادخواست در دعاوی حقوقی اشاره می‌کند و می‌گوید: لازمه رسیدگی به دعاوی حقوقی در دادگستری تقدیم دادخواست از سوی مدعی است. برگ دادخواست را می‌توان از محل فروش اوراق قضایی واقع در تمامی دادگستری‌ها و مجتمع‌های قضایی در سراسر کشور تهیه کرد. در مراجع قضایی‌ای که چند شعبه وجود دارد دادخواست به دفتر شعبه اول تسلیم می‌شود.

سرنوشت دادخواست ناقص

عرب‌زاده به نتیجه تنظیم دادخواست ناقص اشاره می‌کند و می‌گوید: تنظیم دادخواست در مورد خوانده دو حالت دارد یا آدرس فرد موجود است و آن را در برگ دادخواسـت وارد می‌کنیم و در غیر این صورت آدرس مجهول‌المکان اعلام می‌شود پس از آن دادخواسـت را یک بار در روزنامه آگهی ‌می‌کنند. در صورتی که دادخواسـت ناقص باشد طبق قانون آیین دادرسی مدنی بعد از اینکه دادخواسـت ثبت شد دو روز فرصت رفع نقص داریم و پس از رفع نقص، دادخواسـت روند عادی را طی می‌کند اما اگر رفع نقص نشود قرار رد دادخواسـت صادر و ابلاغ می‌شود که در این صورت تا ۱۰ روز فرصت اعتراض داریم در غیر این صورت دادخواسـت رد می‌شود.

این کارشناس حقوقی تاکید می‌کند: هر نقصی که در دادخواسـت وجود داشته باشد و رفع نشود موجب رد شدن دادخواسـت می‌شود؛ اما از مهم‌ترین مواردی که موجب رد شدن دادخواسـت می‌شود این است که آدرس خواهان را قید نکنیم یا هزینه دادرسی را پرداخت نکنیم یا اثبات نکنیم که توانایی پرداخت هزینه دادرسی را نداریم.

دادخواست‌های الکترونیک

این کارشناس حقوقی در خصوص امکان طرح دادخواست از طریق رایانه می‌گوید: در حال حاضر گفته شده است دادخواست حتما باید در برگ‌های کاغذی موجود تقدیم شود، اما امیدواریم این قانون تغییر کند، زیرا همان طور که در قانون تجارت الکترونیک تصریح شده است هر جا کاغذی معتبر است، سند الکترونیکی آن نیز معتبر خواهد بود. اکنون اگر برگ دادخواست را از سایتی پرینت بگیریم آن را از ما نمی‌پذیرند و دادخواست تنظیم شده معتبر نخواهد بود اگر چه اخیرا دیده شده در راستای الکترونیک‌شدن نظام قضایی بعضی دعاوی به صورت الکترونیک تنظیم و ثبت می‌شود.

نقش دادخواسـت در شروع دادرسی

یک وکیل دادگستری به نقش دادخواسـت در شروع دادرسی اشاره می‌کند و می‌گوید: طبق ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی شروع رسیدگی در دادگاه مستلزم تقدیم دادخواسـت است، دادخواسـت به دفتر دادگاه صالح و در نقاطی که دادگاه دارای شعب متعدد است به دفتر شعبه اول تسلیم می‌شود. سهیل طاهری خاطرنشان می‌کند: برگ دادخواسـت را از مجتمع‌های قضایی واقع در تمامی مناطق می‌توان تهیه کرد. دادخواسـت باید حتما در برگ‌های مخصوص باشد؛ زیرا هر برگ دادخواسـتی که از مراجع قضایی تهیه می‌شود دارای شماره سریال مخصوص به خود است بنابراین نمی‌توان هر برگی که تنها مشخصات شبیه به برگ‌های دادخواسـت را دارد، پر کرد.

تکمیل دادخواسـت

این کارشناس حقوقی در خصوص نحوه‌ تکمیل دادخواسـت ادامه می‌دهد: دادخواسـت می‌تواند توسط خود فرد یا وکیل فرد فرستاده شود همان طور که در ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی آمده؛ دادخواسـت باید حاوی این نکات باشد: نام، نام خانوادگی، نام پدر، سن، اقامتگاه و حتی‌الامکان شغل خواهان و در صورتی که دادخواسـت توسط وکیل تقدیم شود مشخصات وکیل نیز باید درج شود. طاهری ادامه می‌دهد: اگر نشانی خوانده معلوم نباشد به عبارت دیگر مجهول‌المکان باشد در روزنامه یک بار نشر داده خواهد شد که قیمت آن در حدود ۳۵۰۰ تومان است.

فرق شکایت با دادخواست

شکایت کیفری برای اعمالی است که مرتکب آن مجازات خواهد شد. شکایت کیفری ابتدا در دادسرا مطرح می شود و بعد از تحقیقات در کلانتری (یا آگاهی) و دادسرا به دادگاه کیفری فرستاده می شود. شخصی که شکایت کیفری می کند شاکی و طرف مقابل او متشاکی (متهم) نامیده می شود. به متن شکایت شکوائیه گفته می شود که در هر برگه ای می توان نوشت.
دعوای حقوقی مجازاتی ندارد و طرف دعوی به دادن حق یا انجام تکلیفی ملزم خواهد شد. دعوای حقوقی مستقیماً در دادگاه حقوقی مطرح می شود و شخصی که دعوا طرح می کند خواهان و طرف مقابل او خوانده نامیده می شود. متن خواسته باید در برگه مخصوصی که دادخواست نام دارد نوشته شود.

برای دسترسی به انواع نمونه دادخواست ها اینجا کلیک کنید...